Head-fi
– streven naar het perfecte geluid 

Echt high-end stereogeluid is een bijna magische ervaring. Als je een kwaliteitsopname beluistert via een topinstallatie zit je midden in het geluid. Zelfs de kleinste details komen glashelder naar voren. Je geniet van de beste artiesten onder optimale omstandigheden, gewoon thuis in je woonkamer. Je kunt jezelf er heerlijk in verliezen, genietend van een driedimensionaal geluidsbeeld met oneindig veel details. De grenzen van tijd en ruimte vervagen met je favoriete artiesten, van wat voor genre dan ook.

Maar wat doe je als je geen ruimte hebt, of als je budget of buren voortdurend roet in het eten gooien? Of als je al een goede installatie hebt en gewoon de vrijheid wilt om op elk moment van de dag met de allerbeste kwaliteit naar je favoriete muziek te luisteren? Het antwoord is: head-fi!

Het ultieme doel van head-fi is om het magische geluid van een traditionele high-end installatie met grote vloerluidsprekers zo goed mogelijk te benaderen. Maar dan zit de installatie in je hoofd en wordt de muziek direct doorgestuurd naar je gehoorgangen. Je kunt alles zo hard zetten als je wilt, zonder dat je buren of de kinderen er last van hebben. En je kunt het authentieke geluid van de oorspronkelijke opname horen, zonder storende resonanties van de vloer en muren.

Met head-fi kom je dus direct tot de kern van je muziek, en dat voor een fractie van de prijs van een high-end installatie met dezelfde geluidskwaliteit. Als je al een goede stereo-installatie hebt, is dit natuurlijk helemaal een perfecte oplossing. En het is ideaal als je op zoek bent naar echt high-end geluid, maar dan zonder grote installatie. Let wel op dat je bank of favoriete stoel in topconditie is – je zult er namelijk uren in doorbrengen!

De Formule 1 van de koptelefoons

Head-fi, dat is de absolute elite onder de koptelefoons. Ze zijn er in alle soorten en maten, van slimme instapmodellen tot extreme oplossingen voor prijzen waar je ook een kleine gezinsauto voor koopt. Alle fabrikanten staan te trappelen om je precies te vertellen waarom hun technologieën en modellen de beste zijn, en echte head-fi-freaks zijn het uiteraard hartgrondig met elkaar oneens en vliegen elkaar om de haverklap in de haren op speciale internetforums.

De verschillen zijn groot, maar de meeste head-fi-koptelefoons hebben drie dingen met elkaar gemeen: ze zijn groot, niet goedkoop en ze doen niets als je er geen kabel in stopt. De drivers worden onderverdeeld in drie hoofdcategorieën, die allemaal hun voor- en tegenstanders hebben:

• Dynamisch – hetzelfde principe als traditionele luidsprekers, maar dan in miniformaat.
• Planar Magnetic – een folie met een metalen geleider erop die wordt aangedreven door een groot magneetsysteem aan één kant of aan weerszijden.
• Elektrostatisch – een folie die wordt aangedreven door een hoge elektrische spanning die door twee metalen roostertjes aan beide kanten van de membraan loopt.

De drie principes kunnen allemaal een fantastisch geluid geven, en als je een goede koptelefoon hebt, kun je niet echt zeggen dat het ene type duidelijk beter is dan het andere. Zeker niet als je ook nog rekening houdt met de prijs en praktische details, bijvoorbeeld of je een open of gesloten model wilt hebben.

De meeste audiofreaks vinden een open constructie beter, omdat je geen last hebt van resonanties in de oorschelpen die de heen-en-weerbeweging van de membraan kunnen beïnvloeden. Dat lijkt positief, maar betekent ook dat het geluid ongehinderd twee kanten op kan gaan. Je hoort duidelijk wat er om je heen gebeurt en bij hoog volume kan je omgeving meegenieten van jouw muziek. Als je een eigen oase wilt creëren waar je ongestoord van je muziek kunt genieten, is een koptelefoon met gesloten constructie vaak beter. En die zijn er gelukkig genoeg.

Dus probeer je van tevoren niet te beperken en probeer verschillende modellen uit. Dan merk je snel genoeg wat het beste bij jou past.

Waar haal je de muziek vandaan?

Je kunt natuurlijk van head-fi genieten via een traditionele installatie, maar de echte liefhebbers gebruiken een computer of muziekstreamer als geluidsbron. Met een HD-streamingservice zoals TIDAL HiFi of Roon krijg je toegang tot een wereld aan muziek met de geluidskwaliteit van CD’s of beter. Dan hoef je in feite de deur nooit meer uit – de volgende stap is om het signaal perfect door te sturen naar je koptelefoon.

De kunst is om de muziek direct uit je computer te halen, zodat je geen last hebt van de vaak slechte, geïntegreerde analoge geluidskaart. Dat doe je door een aparte koptelefoonversterker aan te sluiten op de USB-uitgang van je computer en deze te gebruiken om je koptelefoon aan te sturen.

Er zijn mobiele versterkers die niet veel groter zijn dan een USB-stick en die echt indrukwekkend goed klinken. Maar als je echte head-fi wilt, dan heb je een aparte koptelefoonversterker nodig.

Koptelefoonversterker – de motor achter je muziek

Een speciale koptelefoonversterker is gemaakt om het maximale uit je head-fi-koptelefoon te halen. Hij hoeft niet veel vermogen te hebben, maar opent wel de deur voor exclusieve en compromisloze high-end oplossingen. Oplossingen die meestal extreem onhandig of extreem duur zijn in traditionele hifi-versterkers, bijvoorbeeld buizentechnologie of zuiver klasse A.

Deze versterkers hebben bovendien veel verschillende instellingen en aansluitingen, bijvoorbeeld voor muziekstreamers, CD-spelers, analoge versterkers of een extra koptelefoon, waardoor jij en je partner ongestoord je muziek kunnen delen. Ook zijn ze vaak voorzien van een geïntegreerde high-end D/A-converter die je apparatuur nog beter laat klinken. Op dit punt zijn er echter grote verschillen tussen de modellen, dus neem de tijd om jouw perfecte oplossing te vinden.

Zo ga je aan de slag met head-fi

Head-fi is een heel persoonlijke manier om van muziek te genieten. Dingen zoals smaak, situatie en budget zijn natuurlijk voor iedereen anders, dus het kan best lastig zijn om je weg te vinden. Net als bij gewone hifi-apparatuur klinkt ieder product weer anders, en niet alles werkt even goed samen.

Voordat je echt op zoek gaat, kun je je afvragen:

• Naar wat voor muziek luister ik meestal?
• Ga ik voor details of het totaalplaatje?
• Waar speel ik de muziek mee af?
• Heb ik isolatie voor omgevingsgeluiden nodig?
• Wat voor apparatuur heb ik al?
• En wat is mijn budget?

Als je hier even goed over nadenkt, ben je al een heel eind op weg. En vergeet niet: head-fi is een investering waar je jarenlang plezier van hebt, en je hoeft echt niet alles in één keer te kopen. Afhankelijk van de apparatuur die je al hebt, kun je misschien beginnen met een koptelefoon of versterker, en als je dan weer wat geld over hebt, koop je er iets bij. Of je vraagt HiFi Klubben om hulp – wij helpen je graag op weg met head-fi!