Purifi Eigentakt – geen evolutie, maar revolutie!
De NAD M28 maakt gebruik van de analoge Purifi Eigentakt klasse D-technologie. Purifi heeft zich gespecialiseerd in de ontwikkeling van klasse D-versterkerplatformen en luidsprekerunits en is opgericht door drie legendes in de audio-industrie:
Bruno Putzeys uit België is de uitvinder van Hypex en de ‘zelfschakelende’ UcD- en nCore-versterkerontwerpen die al in veel NAD-versterkers worden gebruikt. Lars Risbo uit Denemarken heeft samen met Peter Lyngdorf de Equibit-technologie ontwikkeld die al in 1998 werd gebruikt in de eerste 100% digitale versterker ter wereld, de schitterende TacT Millenium. Lars heeft meer dan 40 patenten op het gebied van digitale versterkertechnologie en heeft samengewerkt met bijvoorbeeld Texas Instruments voordat hij Purifi oprichtte.
En tenslotte hebben we de legendarische Peter Lyngdorf, die ook deel uitmaakt van het Purifi-team. Hij is de oprichter van HiFi Klubben en bedrijven zoals NAD, DALI, Gryphon, Snell Acoustics, Lyngdorf Audio, Steinway Lyngdorf en nu ook Purifi zijn allemaal opgericht, eigendom of eigendom geweest van Peter.
Purifi Eigentakt – wat is dat dan?
Het platform van Purifi onderscheidt zich door de totale afwezigheid van vervorming en de mogelijkheid om welke luidspreker dan ook aan te sturen, zonder dat de output van de versterker of de instellingen aangepast hoeven te worden. De vervorming is zo extreem laag dat het Purifi-team een nieuwe manier moest bedenken om harmonische vervorming en ruis te meten, omdat het volume lager was dan ze konden meten met de gebruikelijke meetapparatuur.
Volgens de ingenieurs produceren de versterkers van Purifi minder vervorming en ruis dan de allerbeste D/A-converters die er bestaan. En dat is gemeten bij 100 watt. In cijfers betekent dit dat de THD+N gemeten bij 100 watt gelijk is aan 0,00017% – gemeten over het volledige frequentiebereik!
Geheugeneffect en hysterese
Terwijl ze bezig waren om versterkers te ontwikkelen, ontdekte het Purifi-team iets nieuws. Ze merkten dat de componenten in het output-filter van de versterker een soort ‘geheugeneffect’ vertoonden als gevolg van het magneetveld dat ontstaat als er stroom door de spoelen gaat. Dit effect ‘onthoudt’ een aantal transiënten in het audiosignaal dat al door de componenten is gegaan, wat gevolgen heeft voor het volgende signaal en dus vervorming kan veroorzaken. Die vervorming is hoorbaar als kleine ‘plofjes’ of bromgeluiden in het geluidsbeeld.
Volgens de mensen van Purifi is dit effect de belangrijkste reden dat sommige klasse D-versterkers zo ‘grof’ of ‘korrelig’ klinken. Dit fenomeen wordt ‘hysterese’ genoemd – niet te verwarren met hysterie. Hysterese is een bekend fenomeen in bijvoorbeeld de natuurkunde en wordt over het algemeen gebruikt om aan te geven dat een bepaalde eigenschap verandert door een stijgende of dalende invloed van buitenaf. Een fenomeen dat bijvoorbeeld de luidsprekerfabrikant DALI enorm heeft kunnen terugdringen dankzij hun gepatenteerde SMC-technologie.
Door de output-spoelen binnen de feedback-loop te plaatsen en door gebruik te maken van intelligente algoritmes had het team plotseling de basis gelegd voor de Eigentakt-technologie. En daarmee kan Purifi met Eigentakt storende elementen in het geluid verwijderen met 75 dB minder hysterese en metaalvervorming dan welke andere klasse D-versterker dan ook. Het resultaat? Een vrijwel onmeetbaar lage vervorming en een extreem nauwkeurige, bijna magische weergave van het geluid.
NAD M28 – perfect afgestemde Purifi-technologie
De Purifi-technologie is door de productontwikkelaars van NAD geïmplementeerd in de M28 – op basis van een licentie die het bedrijf het recht geeft om de modules zelf te produceren. De M28 bevat dus ook geen standaard modules die ze bij Purifi nog in de schappen hadden liggen. Alles is ontworpen en gebouwd door NAD zelf.
Dit gaf NAD de mogelijkheid om de voeding en cruciale ‘gain stage’ van de versterkermodules helemaal zelf te ontwerpen – die modules hebben een enorme impact op de algehele prestaties. En dat zorgt ervoor dat deze versterker zo fantastisch klinkt.
Weg met vervorming
IMD (InterModulation Distortion) is de meest vervelende vervorming om te horen en een zwakke plek voor veel versterkers, ongeacht de klasse. De IMD wordt bepaald door hoe goed een versterker complexe signalen kan verwerken. Een lage IMD betekent dat je een betere resolutie krijgt en een stabieler stereosignaal binnen het volledige spectrum. En dat is vooral belangrijk voor ‘drukke’ passages in je muziek. In de M28 is de IMD – letterlijk – ongehoord laag.
De M28 heeft ook een extreem lage totale harmonische vervorming bij vrijwel iedere frequentie en/of elk volume, helemaal tot aan de zogenoemde ‘clipping’. Dit merk je als een gebrek aan ‘eigenheid’ of ‘karakter’ van de versterker zelf. Of, anders geformuleerd: de versterker kan elk muziektype weergeven, ongeacht stijl of genre. Of nog anders: de versterker is een soort venster naar de muziek, zo transparant dat je het glas niet eens ziet. Het geluid wordt totaal niet gekleurd.
Geen ruis op de outputs
De signaal-ruisverhouding van de klasse D-versterkers van NAD is sowieso al heel goed – maar met de M28 is deze nog beter geworden. Er is gewoon geen ruis meer. Alleen een diepe, donkere stilte, in combinatie met een kristalhelder en gedetailleerd geluid. Ook als alles heel zacht (binnen de eerste watt staat), wat voor de meeste versterkers een groot probleem is. Minimale vervorming binnen de ‘eerste watt’ is heel belangrijk, en de lage vervorming bij ieder volume zorgt ervoor dat de M28 ook perfect past bij gevoelige luidsprekers, bijvoorbeeld fullrange hoornconstructies.
Ongevoelig voor luidsprekerbelasting en impedantie
Traditioneel gezien hebben alle klasse D-versterkers een andere frequentierespons, afhankelijk van de impedantie van de luidspreker die erop is aangesloten. Maar bij de Purifi-technologie werkt dat anders; die werkt namelijk met een extreem lage output-impedantie van minder dan 65 µOhm. Hierdoor blijft de frequentierespons van de M28 gelijk – hoe veeleisend de luidspreker ook is en hoe hard je muziek ook staat. En dus kun je echt elke luidspreker kiezen – en uitkijken naar een unieke muziekervaring, elke keer dat je je installatie aanzet.
