Skip to content

We nemen een kijkje achter de schermen om te zien waar goed geluid vandaan komt.

Vet filmgeluid
begint nog voor het bij de luidsprekers komt

Peter Albrechtsen werkt als sounddesigner. Dat wil eigenlijk zeggen dat hij het geluid maakt bij veel van de films die je in de bioscoop of op TV ziet. Het geluid van een film of TV-serie krijgt namelijk net zo veel aandacht als het beeld.

Je zou denken dat het geluid van een film gewoon bestaat uit de geluiden die op de set zijn opgenomen. Maar hoewel Peter ook als taak heeft om het geluid op sets op te nemen, komt slechts 10-15% daarvan in de uiteindelijke film terecht. De rest wordt vanaf de grond af ‘opgebouwd’, en daar zijn Peter Albrechtsen en zijn collega’s meestal een maand of twee à drie mee bezig – in nauwe samenwerking met de regisseur. Een goed, realistisch resultaat kan een film namelijk een enorme boost geven:

‘Het geluid brengt de beelden tot leven – het geluid zorgt voor geloofwaardigheid en een soort 3D-effect,’ zegt Peter Albrechtsen. ‘De beelden zijn tweedimensionaal, maar het geluid heeft diepte, dynamiek, kracht en energie.’

Voordat Peter begon aan ‘Mannen die vrouwen haten’ had hij een ruwe, onuitgewerkte versie van de film bekeken met zijn vriendin. Het geluid bestond uitsluitend uit de geluiden die op locatie, dus live op de set, waren opgenomen. Zijn vriendin was allesbehalve onder de indruk. Maar na ongeveer drie maanden was het definitieve geluid klaar en zagen ze de film opnieuw tijdens de première. Dit keer vonden ze de film helemaal fantastisch.

Kies de goede mix

Peter werkt samen met een Finse ‘Geräuschmacher’ (Engels: foley artist) die veel van de geluiden in de film maakt in een studio. Het gaat dan bijvoorbeeld om lades die open en dichtgaan, voetstappen enz. Deze geluiden mixt Peter met de achtergrondgeluiden, effecten, muziek en nog veel meer in zijn eigen studio.

De eindmix wordt gedaan in een zogenoemde ‘mixbioscoop’ met surroundsysteem en doek, maar zonder stoelen. Die zijn allemaal weggehaald om plaats te maken voor een mengtafel in het midden van de zaal. Hier zorgt Peter ervoor dat het geluid echt perfect klinkt. Hij moet verschillende mixen maken van het geluid, zodat het niet alleen werkt in de bioscoop of op TV, maar ook op een hoofdtelefoon of iPad.

De beste versie van deze mix kun je beluisteren op Blu-ray, waar het geluid bijna net zo dynamisch is als het geluid dat je in de bioscoop hoort. Maar ook het geluid van streaming-services zoals Netflix is nog altijd heel behoorlijk. Een TV-mix is echter enorm gecomprimeerd, opdat de piepkleine luidsprekers die in de meeste moderne flatscreens zitten het geluid nog enigszins weer kunnen geven.

‘Alle sounddesigners die ik ken hebben werkelijk een bloedhekel aan flatscreens en ze vervloeken de dag dat het de norm werd om luidsprekers te gebruiken die niet alleen plat en dun waren, maar ook naar de muur gericht zijn, zodat het enige wat je hoort de weerkaatsing van het geluid is,’ zegt Albrechtsen. ‘Flatscreens zijn de ergste vijanden van een sounddesigner.’

Goed geluid is het halve werk

Misschien vergeet je wel zo gemakkelijk hoe belangrijk geluid is voor de totale filmervaring, doordat een goed geluidsspoor je onbewust beïnvloedt. Je kunt het zelf uitproberen: zet je lievelingsfilm maar eens op met het geluid uit. Je zult al snel merken dat geluid veel belangrijker is dan je denkt. Peter weet het zeker:

‘Als je een film bekijkt met alleen beeld en geen geluid, dan mis je 50% van de ervaring. Dus ik hoop van ganser harte dat iedereen alles in het werk stelt om de filmervaring thuis zo indrukwekkend mogelijk te maken.’

Het beste wat je kunt doen als eerbetoon aan het harde werk van Peter en zijn collega’s, is investeren in een home cinema met een Blu-ray-speler als bron. Dan kun je het geluid beleven in surround, zo

als het in de mix bedoeld is. Maar als je alleen een extra luidspreker voor je TV wilt kopen die in de juiste richting staat, zoals een soundbar of een paar actieve luidsprekers, dan is dat al een stap in de goede richting.

Filmografie (selectie)

Mannen die vrouwen haten (2009)

Putin’s Kiss (2011)

You & Me Forever (2012)

Ækte vare (2014)

Danny’s Doomsday (2014)